Autor: Tomasz Krupiński
Mam zaległości wobec KRUS z 2001 r. Komornik żąda składek wraz z odsetkami. Nigdy nie zawierałem żadnego porozumienia itp. z KRUS. Czy doszło do przedawnienia składek w KRUS?
Z Pana wyjaśnień wynika, iż posiada Pan zaległości wobec KRUS z 2001 r. Obecnie toczy się wobec Pana postępowanie egzekucyjne.
Zgodnie z art. 41b ust. 1uUstawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników „należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne, z zastrzeżeniem poniższych wyjątków”. Ust. 2 tego artykułu stanowi, że „nie ulegają przedawnieniu należności z tytułu składek zabezpieczone hipoteką, jednakże po upływie terminu przedawnienia należności te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki do wysokości zaległych składek i odsetek za zwłokę liczonych do dnia przedawnienia”.
Bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu od dnia podjęcia decyzji o rozłożeniu należności na raty lub odroczeniu terminu płatności, do dnia terminu płatności odroczonej należności z tytułu składek lub ostatniej raty, z zastrzeżeniem ust. 4.
Ustęp 4 stanowi, że „jeżeli w ustalonym terminie dłużnik nie zapłacił którejkolwiek z rat, na jakie została rozłożona należność, bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu od dnia podjęcia decyzji o rozłożeniu należności na raty, do dnia podjęcia decyzji o wygaśnięciu decyzji o rozłożeniu na raty należności z tytułu składek”.
Zobacz również: Czy można ubezpieczyć się w KRUS wstecz?
Bieg terminu przedawnienia zostaje zawieszony od dnia podjęcia pierwszej czynności zmierzającej do wyegzekwowania należności z tytułu składek, o której dłużnik został zawiadomiony, do dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego.
Bieg terminu przedawnienia przerywa ogłoszenie upadłości. Po przerwaniu bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego lub jego umorzeniu.
Jak wynika z powyższego, KRUS będzie mógł dochodzić zapłaty zaległości tylko przez pięć, a nie jak dotychczas, dziesięć lat. To bardzo ważna zmiana, która powinna ułatwić prowadzenie działalności, gdyż ustanawia taki sam okres przedawnienia zaległości składkowych, jaki jest przyjęty dla zaległości podatkowych.
Zgodnie z art. 27 ustawy deregulacyjnej ustanawiającej w tym przepisie regulacje intertemporalne „do przedawnienia należności z tytułu składek, o którym mowa w art. 41b ust. 1, którego bieg rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2012 r., stosuje się przepisy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, z tym że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia 1 stycznia 2012 r. Jeżeli przedawnienie rozpoczęte przed dniem 1 stycznia 2012 r. nastąpiłoby zgodnie z przepisami dotychczasowymi wcześniej, przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu”.
Jak z powyższego wynika, jeśli składki stały się wymagalne przed dniem 1 stycznia 2012 r., to nowy 5-letni bieg przedawnienia i tak zaczyna się dopiero od dnia 1 stycznia 2012 r. Wyjątek stanowi sytuacja, w której składki wymagalne przed dniem 1 stycznia 2012 r., zgodnie ze starym 10-letnim biegiem przedawnienia, przedawniłyby się wcześniej. W takiej sytuacji przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu a nie zgodnie z nowymi przepisami.
Pana składki stały się już wymagalne w 2001 r. i to wtedy najprawdopodobniej KRUS podjął działania celem ich wyegzekwowania, co zawiesiło termin przedawnienia aż do zakończenia postępowania egzekucyjnego.
Zgodnie z art. 33 pkt 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji „podstawą zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej może być wykonanie lub umorzenie w całości albo w części obowiązku, przedawnienie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku”.
Z tytułu wykonawczego (decyzji KRUS) wynika domniemanie istnienia obowiązku, dlatego zobowiązany, wnosząc zarzuty na tych podstawach, zamierza wykazać, że obowiązek już nie istnieje (wykonanie, umorzenie, przedawnienie, wygaśnięcie obowiązku) lub że jeszcze nie zaistniał (nienałożenie obowiązku) albo że istnieje, ale nie jest jeszcze wymagalny lub że egzekucja z innych powodów nie jest dopuszczalna.
Prawo zgłoszenia zarzutów przysługuje wyłącznie zobowiązanemu. Ponadto zarzuty można zgłaszać wyłącznie w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez polskie organy egzekucyjne. Podstawą zarzutu mogą być wyłącznie okoliczności wymienione w art. 33 (wyrok NSA OZ w Lublinie z 20 września 1995 r., sygn. akt SA/Lu 2104/94, LexPolonicanr 342104; wyrok NSA z 27 października 1999 r., sygn. akt IV SA 1104/96, LEX nr 47780).
Zarzuty mogą być wnoszone w terminie siedmiu dni od pouczenia zobowiązanego o prawie zgłoszenia zarzutów (art. 27 § 1 pkt 9). Zobowiązany może po upływie tego terminu sprzeciwiać się prowadzeniu egzekucji, zgłaszając żądanie umorzenia postępowania (art. 59 § 4) oraz przedstawiając dowody stwierdzające wykonanie, umorzenie, wygaśnięcie lub nieistnienie obowiązku, odroczenie terminu wykonania obowiązku, rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnych (art. 45 § 1). Zobowiązany nie może po upływie terminu do wniesienia zarzutów uzupełniać zarzutów zgłoszonych w terminie, powołując nowe ich podstawy, gdyż zarzuty takie są spóźnione i nie podlegają rozpatrzeniu. Zobowiązany nie może także zgłosić nowych podstaw zarzutów w toku postępowania w sprawie stanowiska wierzyciela wobec zarzutów oraz ewentualnego postępowania zażaleniowego, nawet jeżeli „nowe” podstawy zarzutu nie mogły być zgłoszone w terminie, w tym czasie bowiem jeszcze nie istniały (zob. wyrok WSA w Warszawie z 16 marca 2005 r., sygn. akt III SA/Wa 2485/04, LexPolonica nr 386463). Podobnie Naczelny Sąd Administracyjny nie jest uprawniony do rozpatrywania zarzutów zgłoszonych po raz pierwszy przez zobowiązanego w postępowaniu przed tym sądem (wyrok NSA OZ w Lublinie z 3 grudnia 1997 r., sygn. akt I SA/Lu 1246/96, LexPolonica nr 340373).
Zobowiązany, wnosząc zarzut na podstawie art. 33 pkt 1, twierdzi, że obowiązek nie istnieje, ponieważ albo nigdy nie powstał, albo wprawdzie powstał, ale wygasł z powodu wykonania lub z innych przyczyn, np. wskutek przedawnienia lub umorzenia obowiązku albo wskutek uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji o nałożeniu obowiązku. Zarzuty wniesione na tej podstawie nie muszą być uprawdopodobnione lub poparte dowodami.
Jeżeli wcześniej postępowanie egzekucyjne z tytułu składek KRUS nie toczyło się przeciwko Panu, może Pan zgłosić zarzut przedawnienia w terminie 7 dni od doręczenia informacji o wszczęciu egzekucji przeciwko Panu. Jednak, jak już wspomniałem, jeżeli organ egzekucyjny wszczął egzekucję wcześniej, to termin przedawnienia został zawieszony (nie biegnie przez okres egzekucji administracyjnej).
Należy jeszcze zaznaczyć, iż do Pana zaległości wobec KRUS będzie miał zastosowanie okres 10-letni przedawnienia (do 2003 r. obowiązywał jak i obecnie okres 5 lat).
Zgodnie z Wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 9 listopada 2011 r. (sygn. akt I SA/Bd 671/2011) „dziesięcioletni okres przedawnienia przewidziany w art. 24 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (odpowiednio do KRUS), w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 18 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2002 r. Nr 241 poz. 2074), znajduje zastosowanie do należności z tytułu składek, które stały się wymagalne przed dniem 1 stycznia 2003 r., jeżeli do tej daty nie uległy przedawnieniu według przepisów dotychczasowych”.
Jeżeli jednak w Pana przypadku, na podstawie powyższego spełniły się warunki przedawnienia składek, to powinien Pan wnieść zarzuty na postępowanie egzekucyjne prowadzone przez odpowiedni organ. Powinien Pan podnieść, że egzekwowane należności uległy przedawnieniu, w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji.
Należy zaznaczyć, iż w odniesieniu do należności przysługujących KRUS organem egzekucyjnym jest – na zasadach ogólnych (art. 19 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym) – naczelnik właściwego urzędu skarbowego, a nie KRUS (postanowienie NSA z dnia 26 stycznia 2011 roku, sygn. akt II GSK 104/10).
Zarzut przedawnienia powinien kierować Pan do organu prowadzącego postępowanie, który wskazany będzie w zawiadomieniu o wszczęciu przeciwko Panu egzekucji, chociaż z powodów, o których wspominałem powyżej, może być on nieuwzględniony.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
