Autor: Katarzyna Talkowska-Szewczyk
Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie prac projektowych. Jestem płatnikiem ZUS i od marca ubiegłego roku korzystam z preferencyjnej składki ZUS. Jestem również płatnikiem składki na fundusz chorobowy. Wszystkie składki opłacam w terminie i nie posiadam żadnych zaległości. Czy w przypadku choroby i otrzymania L-4 mogę skorzystać z zasiłku chorobowego? Jakie dokumenty muszę przekazać do ZUS i w jakiej wysokości otrzymam zasiłek chorobowy, biorąc pod uwagę, że korzystam z preferencyjnego ZUS?
Podstawę prawną do udzielenia odpowiedzi na wskazane przez Panią zapytanie stanowi ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2022 r., poz. 1732; zwana dalej „ustawą”).
W pierwszej kolejności wskazać należy, że Pani, jako przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, nie jest obowiązana do opłacania składek na ubezpieczenie chorobowe. Jest ono w Pani przypadku dobrowolne. Oznacza to, że jeżeli nie płaci Pani tego ubezpieczenia, to w przypadku niezdolności do pracy nie przysługuje Pani zasiłek chorobowy. Natomiast z informacji przez Panią przekazanych wynika, że opłaca Pani to ubezpieczenie chorobowe. Zatem w takim przypadku przysługuje Pani prawo do zasiłku chorobowe, gdy będzie Pani niezdolna do pracy.
Wskazać należy również, że w przypadku przedsiębiorców zasiłek chorobowy nie przysługuje od razu. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 1 pkt. 2 ustawy – ubezpieczony nabywa praw do zasiłku chorobowego po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego w przypadku, gdy to ubezpieczenie jest dobrowolne. Zgodnie z ust. 2 omawianego przepisu do okresów ubezpieczenia chorobowego wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego (np. jeżeli wcześniej pozostawała Pani w stosunku pracy), jeżeli przerwa między nimi nie przekraczała 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.
Z przekazanych przez Panią informacji wynika, że opłaca Pani ubezpieczenie chorobowe od marca 2022 r., a zatem okres 90 dni tzw. karencji już minął.
wysokość zasiłku chorobowego
Jeżeli chodzi o wysokość zasiłku chorobowego, to wynosi on 80% podstawy wymiaru zasiłku. Natomiast 100% podstawy wymiaru wynosi, gdy niemożność wykonywania pracy:
Nadto zasiłek chorobowy przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy.
Zgodnie z art. 48 ust. 1 ustawy: Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem stanowi przeciętny miesięczny przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi jedna trzydziesta część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ustala się przez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego przez ubezpieczonego, przez liczbę miesięcy, w których wynagrodzenie to zostało osiągnięte. Niestety wysokość zasiłku chorobowego zależy od wysokości opłacanych przez Panią składek na ubezpieczenie, a zatem będzie ono dość niskie.
Proszę pamiętać, że ZUS nie wypłaca zasiłku chorobowego z urzędu. Aby otrzymać ten zasiłek, należy wystąpić do ZUS z wnioskiem o jego wypłatę. W przypadku gdy jest to pierwsze zwolnienie lekarskie, należy złożyć do ZUS – druk ZAS-53 lub Z-3b. Są one dostępne w wersji do wypełnienia i wydrukowania na stronie www.zus.pl. W przypadku gdy posiada Pani profil PUE ZUS, to można je wypełnić i przesłać do ZUS elektronicznie.
Proszę również pamiętać, że roszczenie o wypłatę zasiłku chorobowego przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje. Jeżeli niezgłoszenie roszczenia o wypłatę zasiłku nastąpiło z przyczyn niezależnych od Pani, termin 6 miesięcy liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia (art. 67 ust. 1 i 3 ustawy).
Choroba właściciela sklepu internetowego
Pani Anna prowadzi sklep internetowy z rękodziełem. Od stycznia 2023 roku opłaca preferencyjne składki ZUS, w tym składkę na ubezpieczenie chorobowe. W kwietniu 2023 roku zachorowała i dostała zwolnienie lekarskie (L-4) na dwa tygodnie. Ponieważ spełnia warunek 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, złożyła wniosek do ZUS o wypłatę zasiłku chorobowego. Do wniosku dołączyła druk ZAS-53 oraz elektroniczne zwolnienie lekarskie przesłane przez lekarza. Po kilku dniach ZUS przyznał jej zasiłek chorobowy w wysokości 80% przeciętnego miesięcznego przychodu z ostatnich 12 miesięcy. Pani Anna była zadowolona, że w tym trudnym czasie miała zabezpieczenie finansowe.
Przedłużająca się choroba grafika komputerowego
Pan Marek, grafik komputerowy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, korzysta z preferencyjnych składek ZUS od lipca 2022 roku. W styczniu 2024 roku doznał poważnej kontuzji nogi, która uniemożliwiła mu pracę na trzy miesiące. Opłacając dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, Pan Marek mógł ubiegać się o zasiłek chorobowy. Złożył do ZUS wniosek Z-3b oraz załączył zwolnienie lekarskie. Dzięki terminowemu składaniu dokumentów, ZUS regularnie wypłacał mu zasiłek chorobowy, co pozwoliło na pokrycie podstawowych kosztów utrzymania w czasie rekonwalescencji.
Krótkotrwała choroba konsultanta IT
Pani Katarzyna, konsultant IT, rozpoczęła działalność gospodarczą w sierpniu 2022 roku, korzystając z preferencyjnego ZUS-u i dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. W marcu 2023 roku przeziębiła się na tyle poważnie, że otrzymała zwolnienie lekarskie na tydzień. Dzięki regularnym wpłatom składek na ubezpieczenie chorobowe mogła skorzystać z zasiłku chorobowego. Pani Katarzyna wypełniła formularz ZAS-53 i dołączyła do niego zwolnienie lekarskie. Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku, ZUS wypłacił jej zasiłek, który pokrył część utraconych zarobków. Była zadowolona, że mogła skorzystać z tego świadczenia mimo krótkotrwałej choroby.
Preferencyjne składki ZUS, w tym dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, umożliwiają przedsiębiorcom otrzymanie zasiłku chorobowego w przypadku niezdolności do pracy. Kluczowe jest terminowe opłacanie składek oraz złożenie odpowiednich dokumentów do ZUS, aby uzyskać świadczenie. Wysokość zasiłku chorobowego zależy od przeciętnego miesięcznego przychodu i wynosi zazwyczaj 80% jego wartości.
Potrzebujesz pomocy prawnej online lub profesjonalnego pisma do ZUS? Skontaktuj się z naszymi ekspertami, którzy szybko i sprawnie zajmą się Twoimi sprawami! Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
