Autor: Katarzyna Talkowska-Szewczyk
Umowa o pracę na okres próbny od 1 lutego 2023 r. do 30 kwietnia 2023 r. Nie przedłużyłam umowy z pracodawcą. Przebywam na L4 od 30 kwietnia do 28 maja. Czy przysługuje mi zasiłek z ZUS-u od 1 maja 2023 r. do 28 maja 2023 r.? Jakie kroki podjąć, aby należał mi się zasiłek? Chciałabym przebywać na zwolnieniu maksymalnie przez 30 dni. Czy ewentualnie mogę skorzystać przez 1–2 dni z innej jednostki chorobowej, jeśli zachowam ciągłość zwolnienia? Od czerwca chciałabym rozpocząć nową pracę.
Podstawę prawną do udzielenia odpowiedzi na zadane przez Panią pytanie stanowi ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2022 r., poz. 1732), zwana dalej w skrócie ustawą.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy „Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego:
1) po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu;
2) po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli jest ubezpieczony dobrowolnie”.
Ważny jest ust. 2, zgodnie z którym „Do okresów ubezpieczenia chorobowego, o których mowa w ust. 1, wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego”.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy „Zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego”. Nadto zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby, nie dłużej jednak niż 182 dni albo 270 dni w przypadku gdy niezdolność do pracy jest spowodowana gruźlicą lub przypada w trakcie ciąży.
Z podanego przez Panią stanu faktycznego wynika, że była Pani zatrudniona od dnia 1 lutego 2023 r. do 30 kwietnia 2023 r. Natomiast od dnia 30 kwietnia 2023 r. do dnia 28 maja 2023 r. przebywa Pani na zwolnieniu lekarskim. Minął zatem okres karencji 30 dni, więc należy się Pani zasiłek chorobowy. Nie musi Pani mieć zwolnienia na tzw. inną jednostkę chorobową, gdyż nie minął Pani jeszcze okres 182 dni nieprzerwanego zwolnienia. Nadto zaznaczyć należy, że aktualnie okresy niezdolności do pracy sumują się i nawet jeżeli zwolnienie będzie wystawione na inną jednostkę chorobową, to i tak będzie sumowane w ramach jednego zwolnienia.
Zgodnie z art. 7 ustawy „Zasiłek chorobowy przysługuje również osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała:
1) nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego;
2) nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego – w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby”.
Przewidziana w komentowanym przepisie możliwość nabycia prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia łączona jest w piśmiennictwie z pojęciem przedłużonej ochrony w ubezpieczeniu chorobowym – ochrony ubezpieczeniowej, wynikającej z wcześniejszego tytułu do ubezpieczenia, dotyczącej sytuacji stwarzających uprawnienie do świadczeń, zachodzących po ustaniu ubezpieczenia chorobowego. Warunkiem objęcia ochroną tak rozumianej niezdolności do pracy w formie zasiłku chorobowego jest to, by łączny jej okres trwał bez przerwy 30 dni. Ze względu na 30-dniowy okres jej trwania niezdolność ta z założenia spowodowana powinna być chorobami (stanami z nią zrównanymi) bardziej dotkliwymi w skutkach, a więc wykluczającymi na dłużej możliwość podjęcia pracy zarobkowej przez byłego ubezpieczonego. W praktyce jednak z uwagi na to, że ustawodawca nie zawarł przy konstruowaniu tej przesłanki warunku, by nieprzerwana niezdolność do pracy wynikała z tego samego stanu chorobowego (stanu z nią zrównanego), prawo do tego świadczenia mogą powodować choroby i stany o krótkotrwałych skutkach bezpośrednio po sobie następujące. Bieg 14-dniowego lub 3-miesięcznego okresu ochronnego należy liczyć od daty ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego. Aby otrzymać zasiłek chorobowy po ustaniu ubezpieczenia, należy złożyć oświadczenie na druku Z-10.
Zwolnienie lekarskie po ustaniu umowy o pracę
Stan faktyczny: Jan Kowalski był zatrudniony na umowę o pracę od 1 stycznia 2023 r. do 31 marca 2023 r. Od 1 kwietnia 2023 r. jest na zwolnieniu lekarskim z powodu kontuzji kolana, która uniemożliwia mu podjęcie pracy do 30 kwietnia 2023 r. Po zakończeniu umowy nie podjął nowego zatrudnienia.
Analiza: Zgodnie z ustawą, Jan ma prawo do zasiłku chorobowego, ponieważ jego niezdolność do pracy rozpoczęła się w ciągu 14 dni od ustania zatrudnienia i trwała bez przerwy co najmniej 30 dni. ZUS wypłaci mu zasiłek chorobowy za cały okres zwolnienia lekarskiego.
Ciągłość zwolnienia a prawo do zasiłku
Stan faktyczny: Maria Nowak była zatrudniona od 1 lutego 2023 r. do 30 kwietnia 2023 r. Od 29 kwietnia 2023 r. przebywa na zwolnieniu lekarskim z powodu grypy, które trwa do 28 maja 2023 r. Maria planuje rozpocząć nową pracę od 1 czerwca 2023 r.
Analiza: Maria ma prawo do zasiłku chorobowego, ponieważ jej zwolnienie lekarskie rozpoczęło się przed zakończeniem umowy i trwa bez przerwy 30 dni. Ponieważ choroba rozpoczęła się przed zakończeniem stosunku pracy, przysługuje jej zasiłek chorobowy od ZUS za cały okres zwolnienia.
Przerwanie zwolnienia lekarskiego
Stan faktyczny: Tomasz Wiśniewski pracował na umowę o pracę od 1 stycznia 2023 r. do 31 marca 2023 r. Od 1 kwietnia do 20 kwietnia 2023 r. przebywał na zwolnieniu lekarskim z powodu złamania nogi. Zwolnienie przerwało się na dwa dni (21-22 kwietnia), a następnie od 23 kwietnia do 23 maja 2023 r. Tomasz otrzymał kolejne zwolnienie lekarskie z powodu tej samej kontuzji.
Analiza: Tomasz nie ma prawa do zasiłku chorobowego za okres od 1 do 20 kwietnia, ponieważ zwolnienie lekarskie trwało mniej niż 30 dni. Jednakże, za okres od 23 kwietnia do 23 maja 2023 r. przysługuje mu zasiłek chorobowy, ponieważ zwolnienie to trwało 30 dni bez przerwy, a przerwa między zwolnieniami wynosiła mniej niż 30 dni.
Prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia przysługuje, jeśli niezdolność do pracy trwa nieprzerwanie przez co najmniej 30 dni i rozpoczyna się w ciągu 14 dni od zakończenia ubezpieczenia chorobowego. Warunki te zapewniają ochronę dla osób, które utraciły pracę, ale nadal wymagają leczenia. Warto znać te przepisy, aby skutecznie ubiegać się o należne świadczenia.
Potrzebujesz pomocy w uzyskaniu zasiłku chorobowego po zakończeniu pracy? Skontaktuj się z nami, oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w przygotowaniu niezbędnych pism. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
