Pracodawca nie odprowadza składek ZUS za pracownika, co robić?

Niepłacenie składek ZUS przez pracodawcę

Rzeczywiście zgodnie z art. 13 ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy „Kontroli Państwowej Inspekcji Pracy podlegają pracodawcy – a w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz kontroli legalności zatrudnienia także niebędący pracodawcami przedsiębiorcy i inne jednostki organizacyjne – na rzecz których jest świadczona praca przez osoby fizyczne, w tym przez osoby wykonujące na własny rachunek działalność gospodarczą, bez względu na podstawę świadczenia tej pracy”.

Pracodawcą – zgodnie z art. 3 K.p. – jest jednostka organizacyjna, nawet jeśli nie posiada osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników (pracownikami są osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, mianowania, powołania, wyboru, spółdzielczej umowy o pracę). Przymiot pracodawcy uzyskiwany jest wraz z zatrudnieniem choćby jednego pracownika. Podmiot stający się pracodawcą (rozpoczynający działalność jako pracodawca) ma obowiązek w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia tej działalności zawiadomić na piśmie właściwego okręgowego inspektora pracy i właściwego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności, a także o każdej zmianie w tym zakresie, szczególnie o zmianie technologii lub profilu produkcji mogącej spowodować zwiększenie zagrożenia dla zdrowia pracowników.

Jeśli zatem PIP nie posiada zgłoszenia, a ZUS nie ma wpływu składek, to trudno, by PIP przekraczał uprawnienia i przeprowadzał kontrolę u podmiotu, który nie podlega (obiektywnie) jego nadzorowi. Jeśli jednak tak jest, to oznacza, że Pan także nie ma odprowadzanych składek. Gdyby bowiem pojawiły się jakiekolwiek składki lub zgłoszenie choćby jednego pracownika, to PIP nie miałby powodu odmówić przeprowadzenia kontroli.

Zgłoszenie sprawy do PIP-u i na policję

Jeśli mają Państwo jakąś umowę podpisaną z pracodawcą, to sugeruję dostarczenie jej do PIP-u w celu udowodnienia zatrudnienia. Natomiast jeśli takich umów nie posiadacie, to należy wystąpić do sądu z powództwem o ustalenie istnienia stosunku pracy. Wówczas sąd zobowiąże pracodawcę do dalszego zatrudnienia oraz zapłaty składek. Te ZUS będzie ściągał w drodze egzekucji.

Z tym problemem także mogą się Panowie zwrócić do PIP-u. Należy zgłosić problem z prośbą o pomoc w postępowaniu. Zgodnie z art. 10 ustawy Państwowej Inspekcji Pracy przysługuje prawo wnoszenia powództw, a za zgodą osoby zainteresowanej – uczestnictwo w postępowaniu przed sądem pracy, w sprawach o ustalenie istnienia stosunku pracy.

Wreszcie pozostaje Panom zgłoszenie sprawy na policję. Brak odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne to przestępstwo przeciwko prawom pracownika.

Wezwanie pracodawcy do zapłaty składek

Dziwi jednak zachowanie ZUS-u, ponieważ instytucja ta sama ma obowiązek przeprowadzić postępowanie wyjaśniające w sprawie nieopłacania składek. Wzywa przy tym pracodawcę do złożenia wyjaśnień. Jeśli ZUS ustali, że istotnie składki były bezzasadnie nieopłacane to podstawowym środkiem zaradczym, w przypadku gdy pracodawca nie płaci składek ZUS za swoich zatrudnionych ubezpieczonych, jest wyznaczenie przez ZUS należnych odsetek za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie Ordynacja podatkowa. ZUS ma również prawo wyznaczyć dodatkową opłatę do wysokości 100% nieopłaconych składek płatnikowi, który nie wywiązuje się ze swoich zobowiązań wobec ZUS-u.

Jeżeli wyżej wymienione środki zaradcze nie przynoszą żadnego skutku, ZUS ma możliwość skierować wniosek o wpisanie dłużnika na listę Rejestru Dłużników Niewypłacalnych. Informacje o zaległościach i niedotrzymywaniu terminów opłat podlegają potencjalnemu wykreśleniu dopiero po 10 latach.

Kolejną metodą ZUS-u na ściągnięcie zobowiązań z płatników jest złożenie do prokuratury wniosku o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, ponieważ nieopłacanie składek ZUS za pracownika jest pogwałceniem praw pracowniczych.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.