Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Od 2 lat biorę emeryturę w Polsce najmniejszą – możliwą, bo zabrakło mi 2 lat do 20. W momencie składania wniosku pani w ZUS-ie spytała, czy pracuję. Ja odpowiedziałem, że pracuję za granicą. Pani odpowiedziała: „to niech sobie pan tam pracuje, a emerytura tu będzie się odkładać”. Ponieważ jestem osobą słabosłyszącą, byłem z córką, i ona też tak zrozumiała. Teraz dowiedziałem się, że ponoć w momencie składania wniosku o emeryturę nie wolno mi było pracować… Nikt mi nie powiedział. Nie chcę nikogo oszukiwać. Co mam robić?
Większe znaczenie dla sprawy ma fakt, czy złożył Pan oświadczenie we wniosku o emeryturę, że pracuje Pan za granicą, czy nie pracuje Pan. Czy wprowadził Pan ZUS w błąd, nie wpisał, że pracuje (to, co Pan mówił pracownicy, a pracownica Panu, nie ma znaczenia – znaczenie mają informacje złożone we wniosku).
Zgodnie z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227 ze zm., aktualnie jednolity tekst: Dz. U. z 2015 r., poz. 748 ze zm., dalej jako: ustawa emerytalna) „prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego. pracownik, który osiągnął wiek emerytalny, może wybrać status emeryta lub zachować, pomimo nabycia prawa do emerytury, status pracowniczy. Nie może jednak łączyć bez ograniczeń statusu emeryta i pracownika, a co za tym idzie otrzymywać równocześnie świadczenia z tytułu utraty zdolności do dotychczasowej pracy (wiek emerytalny jest konwencjonalnym wiekiem utraty zdolności do zarobkowania własną pracą) i z tytułu kontynuowania zatrudnienia, do wykonywania którego utracił zdolność”.
Zobacz również: Ile lat pracy w Norwegii do emerytury?
Zawiesić prawo do wypłaty emerytury można, gdy po wydaniu decyzji o przyznaniu prawa do emerytury ubezpieczony nadal kontynuuje pracę na podstawie wcześniejszego zatrudnienia. W sytuacji bowiem braku prawomocnej decyzji o przyznaniu prawa do emerytury rezygnacja z pracy prowadziłaby do pozbawienia źródeł utrzymania. Dla zastosowania art. 103a ustawy emerytalnej konieczne jest, aby zatrudnienie kontynuowane było po wydaniu decyzji ustalającej prawo do emerytury.
Nabycie prawa do emerytury jest niezależne od kontynuowania zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy, jednakże realizacja tego prawa (wypłata świadczenia) ulega zawieszeniu do czasu rozwiązania stosunku pracy z tym pracodawcą. Innymi słowy, rozważany przepis wyraża zasadę, że pracownikowi, który nabył prawo do emerytury i nie rozwiązał stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą przysługuje jedno świadczenie - albo emerytura z ubezpieczenia społecznego albo wynagrodzenie z tytułu zatrudnienia. W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalił się pogląd (wyrażany w związku z art. 103 ust. 2a ustawy emerytalnej), że zawieszenie prawa do emerytury w przypadku pozostawania w dotychczasowym stosunku pracy jest funkcjonalnie uzasadnione i ma podstawę konstytucyjną w art. 67 ust. 1 ustawy zasadniczej, który wiąże z osiągnięciem wieku emerytalnego powstanie prawa do zabezpieczenia społecznego, którego zakres i formy określa ustawa. Zgodność z ustawą zasadniczą wprowadzenia dodatkowego warunku efektywnego korzystania ze świadczenia emerytalnego jeszcze na gruncie art. 103 ust. 2a ustawy emerytalnej – odpowiednika art. 103a – potwierdził Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 7 lutego 2006 r., sygn. akt SK 45/04, wskazując, że do istoty prawa do emerytury należy zapewnienie środków utrzymania w razie zaprzestania pracy w związku z osiągnięciem określonego wieku, emerytura jest w założeniu świadczeniem, które zastępuje, a nie uzupełnia wynagrodzenie ze stosunku pracy, umożliwienie pobierania świadczeń emerytalnych bez przerwania działalności zawodowej u dotychczasowego pracodawcy wykracza poza konstytucyjny zakres prawa do zabezpieczenia społecznego po osiągnięciu wieku emerytalnego, a w konsekwencji nie jest wykluczone uzależnienie pobierania świadczeń emerytalnych od przerwania lub ograniczenia dotychczasowej działalności zawodowej. W rezultacie Trybunał Konstytucyjny potwierdził dopuszczalność wyeliminowania przez ustawodawcę równoczesnego pobierania świadczenia emerytalnego i wynagrodzenia ze stosunku pracy.
Powinien był Pan na dzień składania wniosku zwolnić się z pracy, przedstawić w ZUS-ie świadectwo pracy i ponownie się zatrudnić. Jeśli ZUS dopatrzy się błędnej decyzji, będzie Pan zwracał świadczenie z odsetkami.
Zobacz również: Praca za granicą a kapitał początkowy
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
