Autor: Marta Wawrzyniak
8 lat temu wyjechałam do pracy za granicę do Anglii, równocześnie płacąc składki KRUS. Nie zgłosiłam w KRUS pracy za granicą z niewiedzy. Teraz chcę zrezygnować z KRUS-u, ale w związku z tym powinnam przesłać zaświadczenie od pracodawcy, od kiedy pracuję w Anglii. Jakich konsekwencji prawnych lub finansowych mogę się spodziewać, zwłaszcza że w tym okresie korzystałam z wizyt u lekarza?
Zgodnie z treścią art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników „rolnik jest obowiązany, nie czekając na wezwanie, w ciągu 14 dni poinformować KRUS o okolicznościach mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu i o zmianach tych okoliczności. W przypadku niedochowania wskazanego wyżej terminu nie zostały jednak zastrzeżone żadne kary czy ujemne konsekwencje”.
W związku z tym, iż świadczyła Pani pracę za granicą, nie spełniała Pani przesłanek podlegania ubezpieczeniu w KRUS-ie (w oparciu o treść art. 7 ust. 1 wspomnianej wcześniej ustawy). Tym samym od dnia podjęcia pracy w Wielkiej Brytanii powinna zostać Pani wyrejestrowana z KRUS-u. Jeżeli obecnie przedłoży Pani w KRUS-ie oświadczenie pracodawcy od pozostawaniu w zatrudnieniu od 8 lat, KRUS wyda decyzję, w której stwierdzi, że od daty rozpoczęcia pracy nie podlega Pani już ubezpieczeniu społecznemu rolników. W takiej sytuacji opłacane przez Panią składki przez ostatnie 8 lat uznane zostaną za nienależne i będą podlegały zwrotowi. Dokonanie zgłoszenia po terminie będzie wiązało się zatem nie tylko z brakiem kary, ale też możliwością uzyskania zwrotu opłacanych składek.
Zobacz również: Jak zgłosić do KRUS podjęcie pracy?
Z uwagi na upływ czasu zwrotowi nie będzie niestety podlegała cała wpłacona przez Panią kwota z uwagi na przedawnienie należności. Zgodnie z treścią art. 41b ust. 10–15 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników nienależnie opłacone składki podlegają z urzędu zaliczeniu na poczet przyszłych składek, chyba że płatnik złoży wniosek o zwrot składek.
Składki nie podlegają jednak zwrotowi, jeżeli od dnia ich opłacenia upłynęło 5 lat. Wobec powyższego, po otrzymaniu zawiadomienia od KRUS-u o kwocie nienależnie opłaconych składek podlegających zwrotowi może Pani w ciągu 7 dni złożyć wniosek o ich zwrot za okres ostatnich pięciu lat. Jeżeli nie złoży Pani stosownego wniosku, a w najbliższej przyszłości nie powstanie nowe zobowiązanie do opłacania składek, KRUS zwróci je z urzędu. Będzie to jednak kwota niższa, gdyż z upływem czasu przedawnią się składki za kolejne miesiące. Przykładowo, jeżeli do dziś opłacała Pani składki na rzecz KRUS-u, może Pani wnosić o zwrot za ostatnie pełne pięć lat. Jeśli jednak wyłącznie się Pani wyrejestruje i nie złoży wniosku o zwrot nienależnie opłacanych składek, a KRUS postanowi zadziałać z urzędu po roku, otrzyma Pani zwrot wyłączenie za 4 lata. Wobec powyższego, zdecydowanie warto złożyć stosowny wniosek.
Zobacz również: Jaka kara za brak A1 w Niemczech
Wyrejestrowanie z KRUS-u z datą sprzed 8 lat będzie oznaczało, że od daty podjęcia pracy za granicą nie podlega Pani ubezpieczeniu społecznemu rolników. Będzie to miało oczywiście wpływ na wysokość przyszłej emerytury. Odnośnie natomiast korzystania ze świadczeń zdrowotnych, odnotowanie przez KRUS, że 8 lat temu została Pani wyrejestrowana i nie musi oznaczać jakichkolwiek konsekwencji finansowych w kontekście zrealizowanych wizyt lekarskich. Jeżeli nie miała Pani ubezpieczenia zdrowotnego, dana jednostka NFZ oczywiście może zwrócić się do Pani o zwrot kosztów świadczonych usług medycznych. Nie dzieje się to jednak automatycznie i istnieje duże prawdopodobieństwo, że nie zostanie Pani wezwana do zapłaty. Warto jednak mieć na uwadze, że ewentualne koszty opisanych przez Panią usług medycznych byłyby zdecydowanie niższe niż kwota, którą otrzyma Pani w ramach zwrotu nienależnie opłaconych składek za ostatnie 5 lat.
Zobacz również: KRUS zgłoszenie dziecka do ubezpieczenia
Zgubione dokumenty a wyrejestrowanie z KRUS-u
Jan, rolnik z małej miejscowości, wyjechał do pracy w Niemczech w branży budowlanej. Nie poinformował KRUS-u o swojej pracy za granicą, kontynuując opłacanie składek, licząc na to, że nie będzie to miało znaczenia. Po powrocie do Polski chciał się wyrejestrować z KRUS-u, ale okazało się, że zgubił dokumenty potwierdzające datę rozpoczęcia pracy w Niemczech. KRUS zażądał przedstawienia tych dokumentów, co znacznie skomplikowało proces wyrejestrowania się, a Jan musiał zwrócić się do swojego byłego pracodawcy za granicą o ich duplikaty.
Niespodziewana kontrola i konsekwencje finansowe
Ewa, która również nie zgłosiła swojej pracy w Holandii w gospodarstwie rolnym, przez kilka lat korzystała z opieki medycznej w Polsce, będąc nadal zarejestrowaną w KRUS-ie. Gdy KRUS przeprowadził niespodziewaną kontrolę w jej przypadku, odkryto nieścisłości w opłacanych składkach. Ewa musiała nie tylko zwrócić koszty leczenia, ale także zmierzyć się z koniecznością zwrotu nienależnie opłaconych składek za okres pracy za granicą, co stanowiło dla niej znaczną trudność finansową.
Problemy z uzyskaniem zwrotu składek
Tomasz pracujący w sektorze IT
Tomasz, po latach pracy w Wielkiej Brytanii w sektorze IT, postanowił zrezygnować z KRUS-u i zgłosił to odpowiednio, przedstawiając wszystkie wymagane dokumenty. Został poinformowany o możliwości zwrotu nienależnie opłaconych składek, jednak proces ten okazał się długotrwały i skomplikowany. Tomasz musiał wielokrotnie kontaktować się z KRUS-em, aby dowiedzieć się o statusie swojej sprawy, co sprawiło, że zrezygnował z części przysługujących mu środków z powodu zniechęcenia i braku czasu na dalsze działania.
Praca za granicą bez odpowiedniego zgłoszenia w KRUS-ie może prowadzić do konieczności zwrotu nienależnie opłaconych składek i komplikacji w procesie wyrejestrowywania się z ubezpieczenia. Osoby, które nie informują KRUS-u o zmianach w swojej sytuacji zawodowej, mogą jednak liczyć na zwrot składek za ostatnie pięć lat, choć mogą napotkać na trudności związane z uzyskaniem pełnego zwrotu i ewentualnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Ważne jest, by na bieżąco informować KRUS o wszelkich zmianach, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek i skorzystać z przysługujących praw.
Potrzebujesz pomocy w wyrejestrowaniu się z KRUS-u lub masz pytania dotyczące pracy za granicą? Skorzystaj z naszych porad prawnych online i profesjonalnego wsparcia w przygotowaniu niezbędnych pism. Nasz zespół ekspertów jest do Twojej dyspozycji, aby zapewnić Ci spokój umysłu i ochronę prawną. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - Dz.U. 1991 nr 7 poz. 24
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
