Praca na pełen etat na emeryturze i ponowne przeliczenie wysokości emerytury

Przeliczenie emerytury

Z prawa do przeliczenia emerytury według nowych zasad przy wykorzystaniu korzystniejszych tablic średniego dalszego trwania życia, mogą skorzystać wyłącznie osoby ubezpieczone spełniające określone warunki. Wnioski pozostałych osób w sprawie ponownego przeliczenia emerytury zostaną rozpatrzone przez ZUS negatywnie.

Ogłoszone w 2021 r. tablice średniego dalszego trwania życia spowodowały pojawienie się informacji medialnych o możliwości przeliczenia emerytur na podstawie tylko tych nowych danych statystycznych.

Opublikowane tablice obowiązują w okresie od 1 kwietnia 2021 roku do 31 marca 2022 roku, co wynika z art. 26 ust. 5 ustawy emerytalnej. W razie spełnienia warunków do emerytury w tym okresie są są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia 2021 do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego (2022).

Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 28 marca 2022 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn ustala nowe tabele średniego dalszego trwania życia. Opublikowane tablice obowiązują w okresie od 1 kwietnia 2022 roku do 31 marca 2023 roku, co wynika z art. 26 ust. 5 ustawy emerytalnej. W razie spełnienia warunków do emerytury w tym okresie są są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia 2022 do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego (2023).

Tablice średniego wieku życia

Małżonka swój wniosek oparła na brzemieniu art. 26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ogłoszonych nowych tablicach średniego wieku życia. Według ustawy:

„Art. 26. 1. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183.

2. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach.

3. Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach.

4. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia, z uwzględnieniem ust. 3, dla wieku ubezpieczonych określonego w myśl ust. 2.

5. Tablice, o których mowa w ust. 4 są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego, z uwzględnieniem ust. 6.

6. Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn”.

Niewątpliwie tablice trwania życia są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego.

Ale jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

Nowe tablice oznaczają wyższe emerytury tych, którzy wybierają się na nie pomiędzy 1 kwietnia 2022 r. i 1 kwietnia 2023 r.

Obecni emeryci też mogą skorzystać, ale muszą spełnić jeden warunek. Pracować i odprowadzać składki.

Wiek emeryta

Kluczowym zagadnieniem w zakresie omawianej problematyki jest pytanie, czy każda osoba pobierająca emeryturę może skorzystać z procedury przeliczenia emerytury przy uwzględnieniu nowych danych statystycznych dotyczących średniego dalszego trwania życia?

Niestety klamry czasowe są tu wyznaczone datą urodzenia świadczeniobiorców, którzy nabyli prawo do emerytur na nowych zasadach.

Oznacza to, że nowe tablice uwzględnia się w odniesieniu do osób spełniających kryterium wiekowe, które uzyskały uprawnienia emerytalne w okresie kwiecień 2022 roku–marzec 2023 roku (chodzi tu przede wszystkim o osiągnięcie ustawowego wieku emerytalnego).

Grupą osób, które mogą skorzystać z nowych tablic, są też ubezpieczeni (urodzeni po 31 grudnia 1948 roku), którzy spełnili już uprzednio warunki do emerytury ustalanej na nowych zasadach, ale nie wystąpili dotąd o jej przyznanie. Jeżeli uczynią to w okresie od kwietnia 2022 roku do marca 2023 roku, uzyskają świadczenie na podstawie nowych danych statystycznych. Co nie ma miejsca w przedmiotowej sprawie.

Przeliczenia emerytur nie można zastosować w stosunku do:

• emerytów niepracujących z tzw. starego portfela, urodzonych przed 1 stycznia 1949 roku, którzy nabyli świadczenie emerytalne w ramach poprzedniego systemu;

• ubezpieczonych niepracujących, urodzonych po 31 grudnia 1948 roku, którzy nabyli prawo do emerytury na nowych zasadach (skorzystali już zatem z wyliczenia emerytury na podstawie tablic średniego dalszego trwania życia obowiązujących w poprzednich okresach). 

Lecz osoby urodzone po 31 grudnia 1948 roku, które:

1. posiadają ustalone prawo do nowej emerytury i

2. legitymują się okresami podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, po dniu, od którego przyznane zostały uprawnienia emerytalne,
   mogą skierować do ZUS-u wniosek o doliczenie składek przekazywanych na konto ubezpieczonego po dacie ustalenia prawa do emerytury; to w takiej sytuacji wniosek złożony od kwietnia 2022 roku do marca 2023 roku powinien być rozpatrywany z uwzględnieniem nowych tablic średniego dalszego trwania życia.

Nowe tablice – same w sobie – w żaden sposób nie wpływają na wysokość świadczeń osób, które już pobierają emeryturę, ani też nie pozwalają na ich ponowne wyliczenie. 

Możliwość takiego przeliczenia z wykorzystaniem nowych wskaźników mają jedynie ci emeryci, którzy wciąż pracują, ale korzystniejsze warunki będą dotyczyć tylko składek wypracowanych już na emeryturze.

Według ZUS-u ponowne przeliczenie emerytury jest możliwe jedynie w przypadku emerytów odprowadzających składki. „Raz na rok lub po ustaniu zatrudnienia może je sobie doliczyć do świadczenia. Nowa tablica zostanie wykorzystana wyłącznie w odniesieniu do dodatkowych, a nie wszystkich składek”.

Według tych reguł pracujący emeryt, który zarabia równowartość płacy minimalnej, czyli 3010 zł miesięcznie, odprowadzi do ZUS-u w ciągu roku ok. 7050 zł (wpłaty zarówno pracownika, jak i pracodawcy). Zakładając, że mamy do czynienia z 67-letnim emerytem (w chwili składania wniosku), rok takiej pracy podnieść powinien miesięczną emeryturę wyższa o około 40 zł.

We wniosku wskazano tylko nowe tablice jako podstawę do przeliczenia. Przy ustalonym prawie do emerytury – taki wniosek nie miał szans powodzenia. Wniosek należało złożyć ze wskazaniem doliczenia składek wypracowanych po nabyciu prawa do emerytury. Wtedy byłoby przeliczenie, ale tylko dodatkowych składek z uwzględnieniem nowych tablic.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.