Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Mam pytanie z zakresu świadczeń rodzinnych. Posiadam orzeczenie z MSWiA o trwałej niezdolności do służby i trwałym inwalidztwie (załączam do sprawy). Mimo to odmówiono mi dodatku pielęgnacyjnego przy emeryturze, którą pobieram z MSWiA. Dlatego złożyłem wniosek o zasiłek pielęgnacyjny oraz moja żona o świadczenie pielęgnacyjne w związku ze sprawowaniem opieki nade mną. Pracownik z ośrodka pomocy społecznej miał jednak wątpliwość, czy te świadczenia będą się nam należały. Dlatego proszę o opinię: czy posiadając orzeczenie o niepełnosprawności z MSWiA, przysługuje mi prawo do zasiłku pielęgnacyjnego z pomocy społecznej, a mojej żonie świadczenie pielęgnacyjne?
Orzeczenie ustalające inwalidztwo wyłącznie z tytułu niezdolności do służby oznacza zdolność do pracy poza służbą, a zatem posiadaczy tych orzeczeń nie traktuje się jako osoby niepełnosprawne. Proszę bowiem zwrócić uwagę, że w dokumencie mowa jest o zdolności do służby, nie zaś do pracy. Osoby legitymujące się takim orzeczeniem powinny wystąpić z wnioskiem o ustalenie stopnia niepełnosprawności do powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.
Orzeczenia komisji lekarskich podległych MON i MSWiA wydane po 1 stycznia 1998 r. nie stanowią podstawy do zaliczenia osób, których orzeczenia te dotyczą, do osób niepełnosprawnych w rozumieniu ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Te osoby, jeśli chcą być traktowane jako osoby niepełnosprawne, powinny wystąpić z wnioskiem do powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności o ustalenie stopnia niepełnosprawności. Dotyczy to również orzeczeń stanowiących kontynuację orzeczeń wydanych przed tą datą, tj. przed 1 stycznia 1998 r.
Potwierdza to również orzecznictwo sądowe. Np. WSA w wyroku z 16 lutego 2017 r., II SA/ Rz 1013/16, wskazał, że przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych nie wymieniają ani wojewódzkiej komisji lekarskiej MSWiA, ani orzeczeń przez nią wydawanych.
A zatem orzeczenie MSWiA uprawnia Pana tylko do świadczeń z ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin. Zasiłek pielęgnacyjny nie jest zaś w niej wskazany. Ten zasiłek przysługuje osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia o znacznym stopniu niepełnosprawności. Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego. Tak samo jest ze świadczeniem pielęgnacyjnym – ww. ustawa go nie przewiduje.
Aby móc się ubiegać o świadczenie pielęgnacyjne, trzeba dysponować orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnoprawności wydanym przez powiatowy zespół ds. orzekania o niepełnoprawności. Ponadto żona musiałaby wykazać, że nie podejmuje zatrudnienia lub zrezygnowała z zatrudnienia w celu sprawowania opieki nad Panem jako osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.
Podsumowując, został Pan zaliczony do I grupy inwalidzkiej przez komisję MSWiA, której orzeczenia nie uprawniają do świadczeń z ustawy o świadczeniach rodzinnych. Ustalono, że inwalidztwo istnieje od 6 miesięcy. Ustalono, że nie ma ono związku ze służbą. Ma Pan więc prawo do renty inwalidzkiej w wysokości 80% podstawy wymiaru bez uwzględnienia dodatków. Ponadto do renty przysługuje dodatek pielęgnacyjny na zasadach i w wysokości określonych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ale dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji. Pan nie został uznany za niezdolnego do samodzielnej egzystencji, stąd odmowa. Wynika to z części C rozdział II pkt 3 i rozdział III pkt 2. Z tych powodów, nawet gdy uzyska Pan orzeczenie powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnoprawności, zapewne żonie odmówią świadczenia pielęgnacyjnego (nie ma konieczności stałej opieki nad Panem w związku z brakiem możliwości samodzielnej egzystencji). Nie mniej jednak o zasiłek może się Pan starać, ale w tym celu trzeba zyskać orzeczenie od powiatowego zespołu o znacznym stopniu niepełnosprawności, bowiem to, którym Pan dysponuje, nie jest podstawą do orzekania o zasiłku pielęgnacyjnym.
Pan Andrzej, emerytowany funkcjonariusz służby cywilnej, otrzymał orzeczenie od komisji lekarskiej MSWiA stwierdzające trwałą niezdolność do służby. Pomimo tego, że przysługuje mu emerytura policyjna, odmówiono mu zasiłku pielęgnacyjnego, argumentując, że orzeczenie MSWiA nie kwalifikuje go jako osoby niepełnosprawnej. Pan Andrzej musiał wystąpić do powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, aby otrzymać odpowiednie zaświadczenie.
Pani Maria, żona emerytowanego strażaka z orzeczeniem komisji MSWiA, złożyła wniosek o świadczenie pielęgnacyjne, ponieważ zrezygnowała z pracy, aby opiekować się mężem. Wniosek został jednak odrzucony, ponieważ orzeczenie MSWiA nie zawierało informacji o konieczności stałej opieki. Musiała uzyskać dodatkowe orzeczenie z powiatowego zespołu, co znacznie wydłużyło cały proces.
Pan Krzysztof, były funkcjonariusz straży granicznej, po otrzymaniu orzeczenia z MSWiA, złożył wniosek o zasiłek pielęgnacyjny. Ośrodek pomocy społecznej odmówił jednak przyznania świadczenia, wskazując, że orzeczenie MSWiA nie jest podstawą do jego uzyskania. Pan Krzysztof został poinformowany, że powinien wystąpić o wydanie orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności przez powiatowy zespół, aby móc ubiegać się o zasiłek.
Orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez komisję lekarską MSWiA nie zawsze uprawnia do otrzymania zasiłku pielęgnacyjnego. Aby móc ubiegać się o to świadczenie, konieczne jest uzyskanie odpowiedniego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności z powiatowego zespołu. Warto także pamiętać, że zasiłek pielęgnacyjny i dodatek pielęgnacyjny nie mogą być przyznawane jednocześnie, a świadczenie pielęgnacyjne dla opiekuna wymaga wykazania konieczności stałej opieki nad osobą niepełnosprawną.
Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem, a nasi prawnicy udzielą Ci kompleksowej porady prawnej lub przygotują niezbędne pismo. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin - Dz.U. 1994 nr 53 poz.214
2. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 16 lutego 2017 r., II SA/ Rz 1013/16
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
