Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Pracując na umowę o pracę, zaszłam w ciążę. Następnie poszłam na zwolnienie lekarskie, podczas którego zakończył się czas trwania umowy o pracę, jednak firma istniała nadal, więc do dnia porodu wypłacała mi środki pieniężne. Od dnia porodu, w sierpniu 2014, przez kolejny rok do sierpnia 2015 r. dostaje świadczenie z ZUS. Obecnie jestem w 7 tygodniu ciąży i pytanie: czy mogę dostarczyć zwolnienie lekarskie do ZUS i będą mi nadal wypłacane świadczenia? Czy może muszę podpisać nową umowę o pracę i dopiero pójść na zwolnienie lekarskie?
Zgodnie z przepisami art. 177 Kodeksu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w czasie urlopu macierzyńskiego, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające jej rozwiązanie bez wypowiedzenia z winy pracownicy (tzw. zwolnienie dyscyplinarne) i reprezentująca ją organizacja związkowa (jeżeli działa w danym zakładzie pracy) wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy o pracę. Zasada ta dotyczy umów zawartych na czas nieokreślony, a także umów zawartych na czas określony, przekraczający 6 miesięcy, jeżeli w treści umowy została zastrzeżona możliwość jej wypowiedzenia.
Niezależnie od zakazu wypowiedzenia pracownicy będącej w ciąży umowy na okres próbny wynoszący jeden miesiąc umowa taka, podobnie jak umowa na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy, gdyby miała ulec (zgodnie z przewidzianym terminem jej trwania) rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, przedłuża się automatycznie, z mocy prawa (art. 177 § 3), do dnia porodu.
Zobacz również: Ciąża a brak pracy
Ponieważ z tym dniem umowa ulega rozwiązaniu, kobieta traci status pracownicy, a w konsekwencji nie przysługuje jej już prawo do urlopu macierzyńskiego. Zachowuje natomiast prawo do zasiłku macierzyńskiego na mocy art. 30 ust. 4 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (j.t. Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267). Przepis ten stanowi, że ubezpieczonej, będącej pracownicą zatrudnioną na podstawie umowy o pracę na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy, z którą umowa o pracę została na podstawie art. 177 § 3 K.p. przedłużona do dnia porodu – przysługuje prawo do zasiłku macierzyńskiego. W przepisie nie wymienia się wprawdzie umowy o pracę na okres próbny, ale ponieważ powołuje się on na art. 177 § 3 K.p., który obejmuje także umowę na okres próbny wynoszący co najmniej miesiąc, gdyby ulegała rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży – nie można go interpretować inaczej niż w ten sposób, że zasiłek nim przewidziany przysługuje także kobiecie, której umowa na okres próbny uległa w tym trybie przedłużeniu. Z chwilą utraty mocy obowiązującej, z dniem 9 sierpnia 1999 r., rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 17 maja 1996 r. w sprawie orzekania o czasowej niezdolności do pracy (Dz. U. Nr 63, poz. 302), wobec wejścia w życie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. (Dz. U. Nr 65, poz. 741) w sprawie szczegółowych zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich, wzoru zaświadczenia lekarskiego i zaświadczenia lekarskiego wydanego w wyniku kontroli lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – brak jest formalnych wskazań, jaki lekarz i w jakim trybie wydaje zaświadczenie o stanie ciąży i przewidywanej dacie porodu.
Zatem nie ma Pani statusu pracownika, a jedynie prawo do zasiłku macierzyńskiego. Zajście obecnie w ciążę niestety nie daje Pani prawa do żadnego zasiłku, ani chorobowego, ani macierzyńskiego. Dopiero po ponownym nawiązaniu stosunku pracy lub uzyskaniu innego tytułu do ubezpieczenia chorobowego, będzie Pani miała prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego.
Zobacz również: L4 w ciąży a koniec umowy
Anna, pracująca na umowę na czas określony, która zakończyła się podczas jej pierwszej ciąży, miała zapewnione świadczenia do dnia porodu. Po porodzie, otrzymywała zasiłek macierzyński. Gdy zaszła w kolejną ciążę, będąc bez zatrudnienia, stanęła przed dylematem, czy ma prawo do dalszych świadczeń. W tej sytuacji, zgodnie z przepisami, bez nawiązania nowego stosunku pracy nie przysługiwały jej żadne zasiłki.
Beata, będąca w ciąży, pracowała na umowę na czas określony. Kiedy umowa miała się zakończyć w trzecim miesiącu ciąży, automatycznie przedłużyła się do dnia porodu, zgodnie z art. 177 § 3 Kodeksu pracy. Dzięki temu Beata miała zapewnione świadczenia aż do porodu, a następnie otrzymała zasiłek macierzyński. Jej sytuacja podkreśla ochronę, jaką prawo pracy zapewnia ciężarnym pracownicom.
Czesława, zatrudniona na umowę na czas określony, która zakończyła się podczas jej urlopu macierzyńskiego. Po powrocie do pracy, zdecydowała się na kolejną ciążę i zastanawiała się nad swoimi prawami do zasiłku. Zgodnie z przepisami, utrata statusu pracownika po zakończeniu umowy oznaczała, że bez nowego zatrudnienia lub innego tytułu ubezpieczeniowego, Czesława nie miała prawa do zasiłku macierzyńskiego w kolejnej ciąży. To pokazuje, jak ważne jest zrozumienie przepisów dotyczących zasiłków i ubezpieczeń społecznych w kontekście macierzyństwa.
Artykuł omawia prawne aspekty związane z zatrudnieniem kobiet w ciąży na umowę o pracę na czas określony, wskazując na ochronę, jaką prawo pracy zapewnia w okresie ciąży i macierzyństwa. Podkreśla, że ciąża i urlop macierzyński nie tylko chronią przed wypowiedzeniem umowy, ale również mogą wpłynąć na przedłużenie umowy do dnia porodu, co ma kluczowe znaczenie dla zachowania praw do świadczeń. Jednocześnie zaznacza, że po zakończeniu umowy o pracę bez ponownego nawiązania stosunku pracy, kobieta może stracić prawo do dalszych świadczeń, co stanowi ważną informację dla planujących kolejną ciążę.
Potrzebujesz wsparcia prawnego w kwestiach związanych z umową o pracę w czasie ciąży? Skorzystaj z naszych porad prawnych online i profesjonalnego przygotowania pism, aby zapewnić sobie pełną ochronę i wyjaśnić wszelkie wątpliwości. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
