Autor: Michał Berliński
Jestem żołnierzem służby zasadniczej, po tej służbie w 2005 r. zostałem żołnierzem zawodowym. Pracuję w wojsku do dzisiaj. Kiedy mogę się spodziewać emerytury wojskowej i na jakich zasadach? Czy za każdy dzień zwolnienia z powodu oddawania krwi muszę pracować dłużej do emerytury? Czy gdy przejdę na niepełną emeryturę, będę mógł dorabiać za granicą? Na jakich zasadach?
W Pana przypadku mamy do omówienia kwestię emerytury wojskowej, która przysługuje żołnierzom zawodowym, a regulowana jest na podstawie ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin. Zgodnie z treścią art. 1 przywołanej ustawy: „żołnierzom zwolnionym z zawodowej służby wojskowej przysługuje z budżetu państwa, na zasadach określonych w ustawie, zaopatrzenie emerytalne z tytułu wysługi lat lub w razie całkowitej niezdolności do służby, a członkom ich rodzin – w razie śmierci żywiciela”.
Emerytura wojskowa będzie przysługiwała żołnierzowi zawodowemu, który został zwolniony ze służby wojskowej, zaś w dniu zwolnienia z tej służby posiadał 15 lat służby wojskowej w Wojsku Polskim. Nie dotyczy zaś osób, które mają prawo do otrzymywania emerytury na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Okres 15 lat służby dotyczy tych żołnierzy, którzy podjęli służbę przed rokiem 2013, gdyż od 2013 roku właśnie zmieniły się zasady przyznawania emerytury i innych świadczeń żołnierzom zawodowym. Wedle nowych przepisów emerytura będzie przysługiwała żołnierzom zawodowym z 25-letnim stażem w wojsku oraz dopiero po ukończeniu przez żołnierza 55. roku życia. Z uwagi na fakt wstąpienia przez Pana do armii, tj. rok 2004, ma Pan prawo do skorzystania z bardziej korzystnych warunków przejścia na emeryturę, a więc skorzystania z tej możliwości już po 15 latach służby. Aktualnie w Ministerstwie Obrony Narodowej toczą się dyskusje oraz swego rodzaju rozmowy z żołnierzami, którzy chcą przywrócenia stanu sprzed reformy – jednakże nie mają one większych szans na powodzenie oraz wpływ na Pańską sytuację.
Z informacji, które Pan przekazał wynika, że w sierpniu będzie posiadał Pan ponad 15-letni staż służby w wojsku i jeśli jest to potwierdzone w dokumentach, to będzie Panu przysługiwała emerytura wojskowa. Okres zasadniczej służby wojskowej wlicza się do okresu stażu wymaganego do osiągnięcia emerytury. Dodatkowo żołnierzami w czynnej służbie wojskowej w okresie do 2010 r. były osoby, które odbywały zasadniczą służbę wojskową, nadterminową zasadniczą służbę wojskową, przeszkolenie wojskowe, ćwiczenia wojskowe i okresową służbę wojskową lub pełnią służbę wojskową w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny (art. 59 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej – j.t. Dz. U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416 z późn. zm.). Dlatego, jeśli w sierpniu 2004 roku został Pan przyjęty do wojska i pełnił służbę na podstawie którejś z tych służb, to zaliczoną się one Panu na okres wymagany do emerytury.
Zobacz również: Emeryt mundurowy a działalność gospodarczą i składki ZUS
Jeśli zaś chodzi o wysokość świadczenia emerytalnego wypłacanego przez Wojskowe Biura Emerytalne, to dla żołnierzy, którzy pozostawali w służbie 31 grudnia 2012 roku, wynosi ona 40% podstawy wymiaru za 15 lat służby wojskowej w Wojsku Polskim i będzie wzrastać:
Oprócz tego przysługuje wiele innych dodatków i uprawnień do zmiany wysokości świadczenia, które zależą m.in. od miejsca pełnienia służby, czasu i jej warunków itd. Emeryturę podwyższa się również o:
„1) 2% podstawy wymiaru za każdy rok służby pełnionej bezpośrednio:
a) w składzie personelu latającego na samolotach naddźwiękowych,
b) w składzie załóg okrętów podwodnych,
c) w charakterze nurków i płetwonurków,
d) w zwalczaniu fizycznym terroryzmu;
2) 1% podstawy wymiaru za każdy rok służby pełnionej bezpośrednio:
a) w składzie personelu latającego na pozostałych samolotach i śmigłowcach,
b) w składzie załóg nawodnych wojskowych jednostek pływających,
c) w charakterze skoczków spadochronowych i saperów,
d) w służbie wywiadowczej za granicą,
e) w oddziałach specjalnych.
3. Emeryturę podwyższa się o 0,5% podstawy wymiaru za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia służby na froncie w czasie wojny lub w strefie działań wojennych”.
Pełnienie służby w szczególnych warunkach powoduje zwiększenie emerytury o 2%lub 1% podstawy jej wymiaru za każdy rok tej służby. Emeryturę podwyższa się o 0,5% podstawy wymiaru za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia służby na froncie w czasie wojny lub w strefie działań wojennych Doliczenie do wysługi emerytalnej okresów opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, czyli w pracy innej niż wojsko, przypadających po zwolnieniu ze służby następuje, jeżeli:
W przypadku żołnierzy przyjętych do zawodowej służby wojskowej po raz pierwszy po dniu 1 stycznia 1999 r., emerytura wojskowa będzie ustalona wyłącznie za okres służby wojskowej. Więc z uwagi na przyjęcie Pana do służby przed 1999 rokiem istnieje szansa na uwzględnienie również innych składek w obliczaniu wymiaru świadczenia. Do prawidłowego obliczenia podstawy wymiaru emerytury należy obliczyć całe uposażenie w skład którego należy wliczyć:
Co do kwestii związanej z oddawaniem krwi. Ma Pan rację, kwestia ta kiedyś była problematyczna i problemy te głównie dotyczyły górników, policjantów oraz również żołnierzy. W przypadku emerytury dla ubezpieczonego, urodzonego po dniu 31 grudnia 1948 r., kwota składek na ubezpieczenie emerytalne odprowadzona od wynagrodzenia otrzymanego za ten dzień, zostanie uwzględniona w podstawie obliczenia emerytury. Tym samym dzień wolny udzielony przez pracodawcę pracownikowi będącemu krwiodawcą nie powoduje dla pracownika negatywnych skutków w zakresie emerytur i rent. Okres ten jest bowiem uwzględniany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych zarówno przy ustalaniu prawa, jak i wysokości świadczeń emerytalno-rentowych. W krajowym porządku prawnym nie obowiązuje żaden przepis, który wyłączałby okres zwolnień od pracy z tytułu oddawania krwi ze stażu pracy, uzasadniającego nabycie praw do emerytury, zmuszając dawcę do odpracowania tych zwolnień. Podobna regulacja została wprowadzona przez ustawodawcę do systemu emerytur wojskowych.
Zobacz również: Czy służba zasadnicza wlicza się do emerytury wojskowej?
Jeśli zaś chodzi o kwestie pracy dodatkowej, to regulowane jest to przez ustawę o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych. Zgodnie z art. Art. 40. tej ustawy:
„1. W razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, emerytura lub renta inwalidzka ulega zmniejszeniu na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, nie więcej jednak niż o 25% wysokości tej emerytury lub renty inwalidzkiej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. Przepisy ustawy, o której mowa w ust. 1, stosuje się również do renty inwalidzkiej III grupy.
3. W razie osiągania przychodu, określonego w ust. 1, w kwocie przekraczającej 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, kwota emerytury lub renty inwalidzkiej ulega zmniejszeniu o 25% jej wysokości.
4. Przepisów ust. 1 i 3 nie stosuje się wobec osób, których emerytura stanowi 75% podstawy jej wymiaru bez uwzględnienia podwyższenia z tytułu inwalidztwa pozostającego w związku ze służbą oraz wobec osób pobierających rentę inwalidzką z tytułu inwalidztwa powstałego wskutek wypadku pozostającego w związku ze służbą lub wskutek choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami bądź warunkami służby, z tytułu których przysługują świadczenia odszkodowawcze.
5. Do przychodu, o którym mowa w ust. 1, nie wlicza się uposażeń i innych należności pieniężnych otrzymywanych z tytułu pełnienia niezawodowej służby wojskowej”.
Podsumowując, jeśli będzie Pan podejmował pracę, to Pańska emerytura może zostać zmniejszona maksymalnie o 25%. Jednak aby tak się stało, Pańskie przychody z tej pracy muszą przekraczać 130% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Jeśli będą niższe, to emerytura zostanie odpowiednio zmniejszona. Jeśli zaś Pańska emerytura z uwagi na staż i inne okoliczności nie przekroczy 75% podstawy wymiaru, to nie zostanie ona zmniejszona mimo podjęcia pracy dodatkowej.
Zobacz również: Renta wojskową a emerytura z ZUS
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika