Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Przed 18 laty teściowa przekazała mojemu mężowi i mnie gospodarstwo rolne. W tym czasie obydwoje nie pracowaliśmy i postanowiliśmy zająć się gospodarstwem, rozwijać je. Zupełnie nieświadomi poszliśmy do KRUS, aby się ubezpieczyć. Okazało się, że mamy dług w KRUS od śmierci ojca mojego męża (zmarł w 1995 r.). Wówczas nie było nas stać na spłatę tego długu. Podejmowaliśmy różne prace zawodowe, mieliśmy ubezpieczenie ZUS. W tej chwili ja mam stałą pracę, mąż jest na rencie chorobowej ZUS. Moje pytania są następujące: Czy możemy przekazać w formie darowizny te grunty dzieciom bez obaw, że one będą miały problem z tym długiem, jeśli zgłoszą się do ubezpieczenia w KRUS? Sprawdzałam księgę wieczystą, gospodarstwo nie jest zadłużone, płacimy podatki itp. Jedyny problem to ten KRUS.
Skoro Pani teść miał obowiązek opłacania składek, a ich nie uiszczał, możliwe, że dług przeszedł na jego spadkobierców. W przypadku istnienia zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne rolników przechodzi ono na spadkobierców.
W tym miejscu zaznaczam, że zgodnie z art. 41b ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników – należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne. Niemniej jednak w trakcie obowiązywania ustawy były zmiany okresu przedawnienia, dlatego też: „Do dnia 2 maja 2004 r. należności z tytułu składek ulegały przedawnieniu z upływem pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym minął termin płatności. Upływ terminu przedawnienia, wynoszącego do dnia 2 maja 2004 r. 5 lat, przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej ten termin powodował skutek wygaśnięcia zobowiązania. Natomiast w przypadku, gdy zobowiązanie to przed ww. datą nie uległo przedawnieniu, to ma do niego zastosowanie zasada bezpośredniego działania ustawy nowej (brak innych reguł intertemporalnych). Oznacza to, że zobowiązanie z tytułu składek nieprzedawnionych przed dniem 2 maja 2004 r., podlega przedawnieniu 10-letniemu.” (wyrok WSA w Kielcach z dnia 3 grudnia 2009 r., sygn. akt I SA/Ke 402/09).
Warunkiem nieprzedawnienia składek jest podjęcie odpowiednich czynności w zakresie egzekucji. Skoro przez tyle lat organ nie przesyłał Państwu żadnych pism dotyczących egzekucji ww. należności, w mojej ocenie istnieje duże prawdopodobieństwo, że zaległości uległy przedawnieniu (aczkolwiek nie ma pewność, bo KRUS mógł coś nadać listem zwykłym lub może Pani o jakimś piśmie nie wiedzieć, ktoś nie przekazał informacji o piśmie itd.).
Jednakże wskazuję, że do sporządzenia aktu notarialnego celem przeniesienia prawa własności notariusz będzie żądał zaświadczenia o niezaleganiu z tytułu składek KRUS. Nie miałam natomiast dotychczas przypadków, gdy była zaległość odziedziczona, więc nie wiem, czy organ w zaświadczeniu jej również nie ujmie, jeśli takowa by występowała. Sądzę, że może tak uczynić.
Najlepiej jest udać się do placówki i zweryfikować, czy nie zalegacie Państwo na dzień dzisiejszy ze składkami. Z opisu wynika, że wskazany dług istniał ponad 15 lat temu, zatem brak podejmowania czynności ze strony organu spowodowałby przedawnienie się roszczeń. Jeśli roszczenia są przedawnione, podnosi Pani zarzut przedawnienia i organ winien wydać zaświadczenie o niezaleganiu ze składkami.
Skoro księga wieczysta jest wolna od obciążeń, oznacza to, że na pewno nie została ustanowiona z tego tytułu hipoteka. Jest to o tyle ważne, że należności zabezpieczone hipoteką nie ulegają przedawnieniu i mogę być ściągane z nieruchomości bezterminowo.
Jeśli okazałoby się, że wskazane zadłużenie już nie istnieje, nie widzę przeszkód, aby przepisać nieruchomość na dziecko i żeby ono mogło się ubezpieczyć w KRUS, o ile spełni ustawowe przesłanki do podlegania takiemu ubezpieczeniu.
Przekazanie gospodarstwa rolnego dzieciom może wiązać się z koniecznością uregulowania zaległości składkowych w KRUS, jeśli takie istnieją. Warto sprawdzić, czy długi nie uległy przedawnieniu oraz uzyskać zaświadczenie o niezaleganiu. Zadłużenie, nawet odziedziczone, może utrudnić ubezpieczenie nowych właścicieli w KRUS, dlatego konieczne jest wcześniejsze wyjaśnienie sytuacji prawnej w placówce KRUS. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Potrzebujesz pomocy w rozwiązaniu problemów prawnych z KRUS lub przygotowaniu dokumentów? Opisz swój problem w formularzu pod artykułem, a nasi eksperci skontaktują się z Tobą.
1. Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - Dz.U. 1991 nr 7 poz. 24
2. Wyrok WSA w Kielcach z dnia 3 grudnia 2009 r., sygn. akt I SA/Ke 402/09
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika