Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Moja córka jest osobą niepełnosprawną o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. ZUS decyzją przyznał jej rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy w wymiarze 75% renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Czy córka może się ubiegać o rentę rodzinną po zmarłej mamie? Jeżeli tak, to czy ten fakt nie wykluczy ponownego ubiegania się o rentę rodzinną po zmarłym ojcu? Czy występuje jakiś niebezpieczny zbieg dwóch rent? Jest to istotne ze względu na wysokość renty. W załączeniu wysyłam decyzje ZUS: przyznania renty córce oraz waloryzacji emerytury żony i mojej.
Prawo do renty rodzinnej mają dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione:
do ukończenia 16 lat, a po osiągnięciu tego wieku, pod warunkiem nauki w szkole, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 lat, lub
bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16 lat lub w czasie nauki w szkole do ukończenia 25 lat.
Jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów. Tak stanowi art. 68 ustawy emerytalnej. Wysokość wypłacanej renty rodzinnej uzależniona jest od ilości osób do niej uprawnionych i wynosi odpowiednio:
dla jednej osoby uprawnionej: 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
dla dwóch osób uprawnionych: 90% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
dla trzech i więcej osób uprawnionych: 95% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu.
Zgodnie z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z FUS w razie zbiegu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń przewidzianych w ustawie wypłaca się jedno z tych świadczeń – wyższe lub wybrane przez zainteresowanego.
Oznacza to, że córka, posiadając rentę chorobową i ubiegając się o rentę rodzinną, będzie miała wypłacane wyższe lub wybrane świadczenie. Jedynie w przypadku zbiegu uprawnień do renty socjalnej z uprawnieniem do renty rodzinnej kwota renty socjalnej ulega takiemu obniżeniu, aby łączna kwota obu świadczeń nie przekraczała 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, tj. od dnia 1 marca 2018 r. kwoty 2059,60 zł.
Kwota obniżonej renty socjalnej nie może być niższa niż 10% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, tj. obecnie 102,98 zł. Renta socjalna nie przysługuje dopiero wtedy, gdy kwota renty rodzinnej przekracza 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Nie mogą być wypłacane dwa świadczenia w postaci renty rodzinnej po obojgu rodzicach. W razie zbiegu prawa do kilku rent przewidzianych w ustawie wypłaca się jedno świadczenie – wyższe lub wybrane przez uprawnionego. Zasada ta dotyczy także przypadku, gdy osoba uprawniona do renty określonej w ustawie jest uprawniona równocześnie do renty na podstawie innych przepisów.
Przypadek Marii – renta rodzinna po ojcu i renta z tytułu niezdolności do pracy
Maria, będąca osobą niepełnosprawną od urodzenia, pobiera rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Po śmierci ojca zaczęła ubiegać się o rentę rodzinną. ZUS poinformował ją, że może wybrać jedno z tych świadczeń – wyższe lub korzystniejsze. Maria zdecydowała się na rentę rodzinną, ponieważ jej wysokość przewyższała rentę z tytułu niezdolności do pracy. Dzięki temu jej sytuacja finansowa uległa poprawie.
Przypadek Andrzeja – renta socjalna i renta rodzinna po zmarłej matce
Andrzej, który od lat otrzymywał rentę socjalną z powodu niepełnosprawności, po śmierci matki nabył prawo do renty rodzinnej. Jednak ZUS zmniejszył kwotę renty socjalnej, ponieważ suma obu świadczeń nie mogła przekroczyć 200% najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Ostatecznie Andrzej otrzymał łączną kwotę świadczeń odpowiadającą temu limitowi.
Przypadek Barbary – renta rodzinna po obojgu rodzicach
Barbara straciła oboje rodziców w krótkim odstępie czasu i złożyła wniosek o renty rodzinne po każdym z nich. ZUS wyjaśnił jej, że zgodnie z przepisami nie może otrzymywać dwóch rent rodzinnych jednocześnie. Barbara wybrała świadczenie po ojcu, które było wyższe. Zgodnie z przepisami, drugie świadczenie nie było wypłacane.
Zbieg dwóch rent może powodować konieczność wyboru jednego świadczenia, gdyż przepisy ZUS pozwalają na wypłatę tylko wyższego lub korzystniejszego z nich. W przypadku zbiegu renty rodzinnej z rentą socjalną, świadczenie socjalne może zostać obniżone, by łączna kwota nie przekroczyła ustalonego limitu. Ważne jest dokładne przeanalizowanie dostępnych opcji, aby podjąć najlepszą decyzję. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Potrzebujesz pomocy w sprawach dotyczących rent i świadczeń ZUS? Skontaktuj się z nami, opisując swój problem w formularzu pod artykułem, a przygotujemy dla Ciebie indywidualną poradę lub pismo.
1. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika